Henry Valentine Miller (26/12/1891 - 07/06/1980) là một nhà văn người Mỹ. Ông được biết đến với việc phá vỡ các hình thức văn học hiện có và phát triển một thể loại mới của tiểu thuyết bán tự truyện trong đó ông pha trộn các nghiên cứu nhân vật, phê bình xã hội, phản ánh triết học, ngôn ngữ tả chân, tình dục, chủ nghĩa siêu thực, và chủ nghĩa thần bí.
Miller được sinh ra tại nhà của gia đình ông, 450 East 85th Street, trong vùng Yorkville của Manhattan, thành phố New York. Khi còn là một đứa trẻ, ông sống 9 năm tại 662 Đại lộ Driggs ở Williamsburg, Brooklyn, được biết đến tại thời điểm đó (và thường xuyên được nhắc đến trong các tác phẩm của ông) là Phường 14. Năm 1900, gia đình ông chuyển đến 1063 Decatur Street ở khu vực Bushwick của Brooklyn. Sau khi học xong tiểu học, mặc dù gia đình ông vẫn ở Bushwick, Miller theo học trường trung học Eastern District ở Williamsburg. Khi còn trẻ, ông đã hoạt động cho Đảng Xã hội chủ nghĩa Mỹ. Miller theo học trường Cao đẳng Thành phố New York trong một học kỳ.
Miller kết hôn với người vợ đầu tiên của mình, Beatrice Sylvas Wickens, vào năm 1917; họ ly hôn vào ngày 21/12/1923. Vào thời điểm đó, Miller đang làm việc tại Western Union; ông làm việc ở đó từ năm 1920-1924. Vào tháng 3 năm 1922, trong một kỳ nghỉ ba tuần, ông đã viết cuốn tiểu thuyết đầu tiên của mình, Clipped Wings.
Năm 1923, trong khi ông vẫn còn kết hôn với Beatrice, Miller đã gặp và trở nên say mê một vũ công vũ trường bí ẩn có tên thật là Juliet Edith Smerth nhưng đã lấy nghệ danh June Mansfield. Năm 1924, Miller bỏ Western Union để cống hiến hết mình cho việc viết văn.
Tiểu thuyết thứ hai của Miller, “Moloch: or, This Gentile World”, được viết vào năm 1927–1928, ban đầu dưới vỏ bọc của một cuốn tiểu thuyết được June viết vào tháng 6. Cuốn sách không được xuất bản cho đến năm 1992, 65 năm sau khi nó được viết và 12 năm sau cái chết của Miller. Moloch dựa trên cuộc hôn nhân đầu tiên của Miller, với Beatrice, và những năm làm việc với tư cách là quản lý nhân sự tại văn phòng Western Union ở Lower Manhattan. Một cuốn tiểu thuyết thứ ba được viết vào khoảng thời gian này, Crazy Cock, cũng đã bị hủy xuất bản cho đến sau cái chết của Miller. Ban đầu có tiêu đề Lovely Lesbians, Crazy Cock (cùng với tiểu thuyết sau đó Nexus) kể về câu chuyện mối quan hệ thân thiết của June với nữ nghệ sĩ Marion, sau đó đã đổi tên thành Jean Kronski.
Năm 1928, Miller đã trải qua vài tháng ở Paris với June, chuyến đi được Freedman tài trợ. Năm 1930, Miller chuyển đến Paris mà không có người đi cùng. Ngay sau đó, ông tập trung viết “Tropic of Cancer”. Mặc dù Miller có rất ít tiền trong năm đầu tiên ở Paris, mọi thứ bắt đầu thay đổi sau khi ông gặp gỡ Anaïs Nin. Cùng với Hugh Guiler, Nin trả toàn bộ tiền sinh hoạt cho Miller trong thập kỷ 1930 bao gồm cả tiền thuê căn hộ tại 18 Villa Seurat. Nin trở thành người tình của ông và tài trợ cho lần in đầu tiên của “Tropic of Cancer” vào năm 1934 với số tiền từ Otto Rank. Cuối năm 1934, June ly hôn với Miller thông qua ủy quyền ở Mexico City.
Năm 1931, Miller được Chicago Tribune Paris tuyển dụng bởi như một người kiểm tra nội dung, nhờ vào người bạn Alfred Perlès làm việc ở đó. Miller đã nhân cơ hội này để gửi một số bài viết của riêng mình dưới tên Perlès, vì thời điểm đó chỉ có các biên tập viên mới được phép viết báo. Trong thời kỳ Paris của mình, ông cũng bị ảnh hưởng bởi chủ nghĩa siêu thực Pháp.
Tác phẩm của ông mô tả chi tiết về những trải nghiệm tình dục. Cuốn sách xuất bản đầu tiên của ông, Tropic of Cancer (1934), được Obelisk Press xuất bản ở Paris và bị cấm ở Hoa Kỳ với lý do dung tục. Ông tiếp tục viết tiểu thuyết bị cấm; cùng với Tropic of Cancer, tác phẩm Black Spring (1936) và Tropic of Capricorn (1939) đã được mang lậu vào Hoa Kỳ, tạo dựng cho Miller một danh tiếng ngầm.
Miller sống ở Pháp cho đến tháng 6 năm 1939.
In 1939, Durrell, đang sống ở Corfu, mời Miller đến Hy Lạp. Miller mô tả chuyến thăm này trong tác phẩm The Colossus of Maroussi (1941), đây cũng là tác phẩm ông thừa nhận là tốt nhất.
Năm 1940, Miller trở về New York; sau một chuyến đi kéo dài một năm trên khắp nước Mỹ, một hành trình sẽ trở thành tài liệu cho cuốn sách “The Air-Conditioned Nightmare”, ông quay trở lại California vào tháng 6 năm 1942, ban đầu cư trú ngay bên ngoài Hollywood tại Beverly Glen, trước khi định cư tại Big Sur năm 1944. Trong khi Miller đang thiết lập cơ sở của mình ở Big Sur, những cuốn sách Tropic, lúc đó vẫn bị cấm ở Mỹ, đã được xuất bản tại Pháp bởi Obelisk Press và sau đó là Olympia Press. Vào thời điểm những cuốn sách bị cấm của ông được xuất bản tại Hoa Kỳ vào những năm 1960 và ông ngày càng trở nên nổi tiếng, Miller không còn quan tâm đến hình tượng của ông như một nhà văn ngoài vòng pháp luật với những cuốn sách đầy ngôn từ tục tĩu; tuy nhiên, cuối cùng ông đã từ bỏ việc chống lại hình tượng này của ông.
Năm 1942, ngay trước khi chuyển đến California, Miller bắt đầu viết “Sexus”, cuốn tiểu thuyết đầu tiên trong bộ ba The Rosy Crucifixion, một tiểu thuyết hư cấu ghi lại thời gian sáu năm của cuộc đời chính ông ở Brooklyn yêu June và đang cố gắng trở thành một nhà văn. Giống như một số tác phẩm khác của ông, bộ ba tiểu thuyết này hoàn thành vào năm 1959, ban đầu bị cấm tại Hoa Kỳ, và chỉ được xuất bản ở Pháp và Nhật Bản. Trong các tác phẩm khác được viết về thời gian sống ở California, Miller đã rất chỉ trích thẳng thắn chủ nghĩa tiêu thụ ở Mỹ, như được phản ánh trong “Sunday After The War” (1944) và “The Air-Conditioned Nightmare” (1945). Tiểu thuyết “Big Sur and the Oranges of Hieronymus Bosch”, xuất bản năm 1957, là một bộ sưu tập những câu chuyện về cuộc sống và bạn bè của Miller ở Big Sur.
Năm 1944, Miller gặp và kết hôn với người vợ thứ ba, Janina Martha Lepska, một sinh viên triết học trẻ hơn ông 30 tuổi. Họ có hai con: một con trai, Tony và một con gái, Valentine. Hai người ly hôn vào năm 1952. Năm sau, ông kết hôn với nghệ sĩ Eve McClure, 37 tuổi. Họ ly hôn năm 1960, và bà qua đời vào năm 1966, có khả năng là kết quả của chứng nghiện rượu. Năm 1961, Miller sắp xếp một cuộc hội ngộ ở New York với người vợ cũ của mình.
Năm 1959, Miller viết một câu chuyện ngắn mà ông gọi là "câu chuyện kỳ dị nhất". Nó thực sự là một tác phẩm hư cấu có tựa đề “The Smile At the Foot of the Ladder”.
Vào tháng 2 năm 1963, Miller chuyển đến 444 Ocampo Drive, Pacific Palisades, Los Angeles, California, nơi ông ở trong 17 năm cuối đời. Năm 1967, Miller kết hôn với người vợ thứ năm của mình, Hoki Tokuda. Năm 1968, Miller ký ủng hộ "Writers and Editors War Tax Protest", nội dung từ chối thanh toán thuế để phản đối chiến tranh Việt Nam. Sau khi di chuyển đến Ocampo Drive, ông thường tổ chức bữa tiệc tối cho các nhân vật nghệ thuật và văn học thời đó.
Cuối đời, Miller đóng phim với Warren Beatty trong phim Reds năm 1981, cũng được Beatty đạo diễn. Trong bốn năm cuối đời, Miller đã có một chuỗi thư từ liên tục với hơn 1.500 thư với Brenda Venus, một người mẫu trẻ, nữ diễn viên và vũ công của Playboy. Một cuốn sách tập hợp thư từ của họ đã được xuất bản vào năm 1986.
Miller qua đời vì biến chứng hệ tuần hoàn tại nhà của ông ở Pacific Palisades vào ngày 7 tháng 6 năm 1980, ở tuổi 88.
- Các tác phẩm:
- Clipped Wings (1922)
- Moloch: or, This Gentile World (1927-1928)
- Crazy Cock (ban đầu tên: Lovely Lesbians)
- Tropic of Cancer (1934)
- Black Spring (1936)
- Tropic of Capricorn (1939)
- Black Spring
- Max and the White Phagocytes (1938)
- The Colossus of Maroussi (1941)
- The Air-Conditioned Nightmare
- Sexus (1942)
- Sunday After The War (1944)
- The Air-Conditioned Nightmare (1945)
- Big Sur and the Oranges of Hieronymus Bosch (1957)
- The Smile At the Foot of the Ladder (1959)
