Giáo sư Nguyễn Khuê là một nhà sư phạm, nhà thơ, nhà dịch thuật, nhà Trung Quốc học, nhà nghiên cứu văn hóa có nhiều đóng góp có giá trị cho văn học Hán Nôm và văn học Quốc ngữ thời kỳ sơ khai của Nam bộ tại Việt Nam. Ông từng là Trưởng bộ môn Hán Nôm khoa Ngữ văn và Báo chí (nay là khoa Văn học và Ngôn ngữ) Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia TP. Hồ chí Minh.
Giáo sư Nguyễn Khuê sinh ngày 23/09/1935 tại làng Dương Nỗ, huyện Phú Vang, tỉnh Thừa Thiên Huế. Ông nội ông là một nhà Nho, nên từ năm 8 tuổi, Giáo sư đã phải học chữ Hán. Mỗi kỳ nghỉ hè, ông nội đưa ông sang làng bên là Phù Yên để học với một người bạn là cụ Tú vốn đỗ Tú tài kỳ thi hương cuối cùng của nhà Nguyễn. Ban đầu ông học chữ Hán vì bắt buộc, về sau thì say mê và cuối cùng nó thấm sâu vào máu thịt một cách tự nhiên.
Thuở nhỏ, ông học trung học ở trường Quốc học Huế. Năm 1966, ông tốt nghiệp Cử nhân giáo khoa Việt Hán, Trường Đại học Văn Khoa, Sài Gòn. Khi vừa tốt nghiệp Cử nhân, ông được một trường đại học ở Đài Loan cấp học bổng để theo học Thạc sĩ văn học Trung Quốc, nhưng vì hoàn cảnh gia đình lúc bấy giờ ông không thể đi Đài Loan lâu ngày được. Năm 1969, ông nhận bằng Cao học Văn chương Việt Hán (nay gọi là Thạc sĩ) và sau đó ông được mời làm giảng viên dạy môn Hán Văn tại trường Đại học Văn Khoa Sài Gòn. Năm 1973, ông học xong năm thứ nhất Tiến sĩ chuyên khoa Hán văn ở Đại học Văn Khoa Sài Gòn, chuẩn bị bảo vệ luận án tiến sĩ năm 1975, nhưng rồi dở dang vì sự kiện mùa xuân năm ấy. Chính luận án này về sau ông xuất bản thành công trình nghiên cứu Nguyễn Bỉnh Khiêm qua Bạch Vân Am thi tập năm 1991.
Trước năm 1969, ông từng làm giáo viên các trường trung học tại Sài Gòn như trường Trung học Quốc gia Nghĩa tử, trường Nữ sinh Trung học Trưng Vương. Từ năm 1969 đến 30/04/1975, ông là Giảng sư trường Đại học Văn khoa Sài Gòn và là Giảng sư thỉnh giảng trường Đại học Văn khoa Cần Thơ, viện Đại học Vạn Hạnh Sài Gòn. Từ 30/04/1975 đến ngày về hưu, ông là giảng viên bộ môn Hán Nôm khoa Ngữ văn trường Đại học Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh và Trưởng bộ môn Hán Nôm khoa Ngữ văn và Báo chí (nay là khoa Văn học và Ngôn ngữ) trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn – Đại học Quốc gia TP. Hồ chí Minh. Ông nghỉ hưu năm 1997, hiện đang sống và tiếp tục công việc nghiên cứu tại TP. Hồ Chí Minh.
- Các tác phẩm:
- Tự học Hán văn (1973)
- Hán văn tân khoa bản (1973)
- Chân dung Hồ Biểu Chánh (1974)
- Nguyễn Bỉnh Khiêm qua Bạch Vân Am thi tập (1991)
- Từ điển Hán - Việt (chủ biên, 1991)
- Tâm trạng Tương An Quận vương qua thi ca của ông
- Hương trời xa bay (1998)
- Nguyễn Trãi toàn tập tân biên (soạn chung, 1999 và 2000)
- Cõi trăm năm (2002)
- Giảng giải văn phạm Hán văn (2003)
- Ba mươi năm cầm bút (2004)
- Trăm năm là cuộc lãng du (2005)
- Sơ lược tiểu sử và ảnh tượng chư tổ Thiên Thai tông (biên dịch chung, 2005)
- Phật học Trung đẳng (2 tập, biên dịch, 2007, 2008)
- Tùy Dượng đế diễm sử (2010)
- Văn học Hán Nôm ở Gia Định - Sài Gòn (2011)
- Khổng Tử - chân dung, học thuyết và môn sinh (2012)
- Luận lý học Phật giáo (2013)
