Ấn phẩm "Napoleon, binh nghiệp, chính nghiệp, tình ái" của tác giả Pierre Cluzel, sách do dịch giả Nguyễn Quang Tô phiên dịch , sách do nhà xuất bản Cửu Long ấn hành năm 1973. Ấn bản đang lưu giữ tại Quán Sách Mùa Thu có tình trạng rất đẹp, sách nguyên bìa gáy, ruột đẹp, lõi sách chắc chắn. Sách dày 224 trang.
Theo dõi cuộc đời Napoléon, anh hùng trước hết là một bản ngã, một lý tưởng… Một bản ngã gắn liền với nếp sống từ những ngày đánh lộn với anh ở nhà tới phút cuối về lòng đất ở Sainte Hélène ; một lý tưởng để tôn thờ từ ngày lìa bỏ nơi chôn nhau cắt rốn ở Corse tới khi uống chén thuốc độc ở Fontainebleau! Lý tưởng triệt để hiến dâng cuộc sống cho quê hương – dù là quê hương thứ hai – nước Pháp !
Ngang đây, anh hùng quả là một khuynh hướng hướng thượng cao đẹp. Cùng với bản ngã anh hùng, với tài năng thiên phú, khuynh hướng đó đã thực sự dẫn tới kết quả rực rỡ cho cá nhân Napoléon lẫn tập thể nước Pháp qua các chính tích nhứt là chiến tích của ông. Nói khác đi, trong chừng mức này anh hùng tính của Napoléon là một giá trị tinh thần siêu việt, một kết tinh thuần khiết của nỗ lực dung hợp ý thức nêu cao giá trị cá nhân với ý thức phục vụ lợi quyền tập thể. Cũng trong chừng mức này, và qua lịch sử Pháp ở đương thời, anh hùng tinh của Napoléon, lý tưởng của ông càng có ý nghĩa minh chứng mối tương quan hỗ tương tác động giữa hai thực tại lịch sử « thời thế tạo anh hùng và anh hùng tạo thời thế ». Napoléon là thượng đẳng. Nhưng theo giòng thời gian, lịch sử nước Pháp đã hơn một lần ghi nhận vai trò anh hùng trong thế hỗ tương tác động giữa hai thực tại đó…
Tuy nhiên, ở Napoléon, anh hùng tính, lý tưởng anh hùng không thực sự ở chừng mức đó. Thời thế tạo anh hùng : Anh hùng sinh ra và trưởng thành trong thời thế. Với Napoléon, thời thế là cuộc khủng hoảng chính trị tại đảo Corse – do cao trào đòi thoát ly khỏi quyền thống trị của Pháp – là thời kỳ nhiễu loạn ở Pháp sau Cách-Mạng tư-sản dân-quyền 1789 : từ một viên thiếu-úy vô danh tới Tổng-tư-lệnh quân đội, tới Đệ-nhứt-Tổng-tài (Premier Consul), rồi làm vua… Đã đành là do bản ngã anh hùng, do tài năng thiên phú… nhưng nếu không có thời thế thuận lợi thì chiếc « thang máy » của ông đặt chân vào đâu !
Có người sẽ hỏi : nhưng chính anh hùng tạo thời thế ? – Hiển nhiên là vậy. Và cũng đúng cả với Napoléon từ những ngày dùng bạo lực để giành địa vị với Paoli – nhà ái quốc – ở Corse, tới những âm mưu cùng phe nhóm ở Pháp, tới những cuộc viễn chinh « gầm thét châu Âu »…
Mời các bạn tìm đọc cuốn "Napoleon binh nghiệp chính nghiệp tình ái".
