Ấn phẩm “Văn chương và xã hội” của tác giả Thiên Giang được nhà xuất bản Nam Việt ấn hành năm 1948, sách có phần tựa của Tam Ích, phụ lục của Thê Húc và Tam Ích. Ấn bản đang được lưu giữ ở Quán sách Mùa Thu có tình trạng còn bìa trước, bìa sau, gáy sách sờn và không còn, ruột sách dày 78 trang, sách đầy đủ trang, đọc tốt.
“Nhà văn, nghĩa là một nghệ sĩ, không phải chỉ là một sản vật suông của điều kiện sanh hoạt và của thời đại văn hoá mình. Nhà văn lại còn là người lúc nào cũng “đi quá”
Jean Casson nói đúng.
Cố nhiên “đi quá” không phải là đi lùi như Malraux là người trở lại giai cấp của mình, như Sartre là người đặt cá nhân vào một cõi ngoài cuộc đời, như Nguyễn Tuân bắt “con người chủ quan” đi làm cách mạng, như Lan Khai, Vũ Trọng Phụng bắt xã hội đại chúng sống một cách hỗn độn thô sơ, mà “đi quá” cũng không phải là “đi quá” một vạn cây số làm nhà văn thành một người lạc đường và xã hội con người thành một xã hội cõi mộng.
“Đi quá” nghĩa là tìm ở trong sự sống đại chúng những động lực chưa từng phát hiện, bày đặt ra một viễn cảnh xã hội mà những động lực tiềm tàng ấy có thể thành những hiện tượng thiết thực. Muốn vậy, nhà văn phải chính phục sự thực, phong phú hoá sự thực, tìm nguyên lý phát triển cho cá nhân.
Trên phương diện nghệ thuật văn chương, chủ nghĩa tã chơn xã hội còn là như vậy nữa.
Nghĩa là nhà văn “đi quá” mà vẫn sống sát với sự thực.”
